Вопрос задан 21.12.2025 в 18:59. Предмет География. Спрашивает Собчук Аліна.

Напішы характарыстыку ў выглядзе табліцы геаэкалагічнага стану прыроды Лунінецкага раёна Брэсцкай вобласці. З двух слупкоў: першы — кампаненты (рэльеф, карысныя выкапні, клімат і паветра, паверхневыя і падземныя воды, глебы, раслінны і жывёльны свет); другі — прычыны і вынікі змяненняў гэтых кампанентаў, узровень забруджвання.

Перейти к ответам

Ответы на вопрос

Отвечает Семенович Евгений.

вось як бы я, звычайны карыстальнік, сцісла ахарактарызаваў геаэкалагічны стан прыроды Лунінецкага раёна (Брэсцкая вобласць). Зрабіў табліцу “кампаненты → прычыны, вынікі, узровень забруджвання”.

КампанентыПрычыны і вынікі змяненняў. Узровень забруджвання
РэльефПрычыны: натуральна раўнінны палескі ландшафт з забалочанымі нізінамі; маштабная меліярацыя ХХ ст. (асушальныя каналы, планіроўка зямель), дарожна-будаўнічыя працы і кар’еры пяску/жвіру. Вынікі: нівеліроўка мікрарэльефу, падсыханне тарфянікаў, мясцовая прасадка тарфяных грунтоў пасля асушэння, падвышаная запыленасць каля кар’ераў і грунтавых дарог. Узровень забруджвання: нізкі, але лакальныя пыловыя «вокны» ў зоне кар’ераў і будаўніцтва — сярэднія.
Карысныя выкапніПрычыны: распрацоўка тарфяных радовішчаў; здабыча пяску, жвіру, будаўнічай гліны; дробныя радовішчы крэйды/суглінкаў. Вынікі: змяненне воднага рэжыму вакол тарфаздабычы, рызыкі тарфяных узгаранняў у засушлівыя перыяды; парушаныя землі, якія патрабуюць рэкультывацыі; шум і пыл. Узровень забруджвання: лакальна сярэдні (пыл, тэхнагенныя плямы паліва каля тэхнікі), у астатнім — нізкі пры захаванні нормаў.
Клімат, паветраПрычыны: умерана-кантынентальны клімат Палесся; выкіды ад транспарту (Лунінец — буйны чыгуначны вузел), малых прадпрыемстваў, катлоўняў; спальванне біямасы і тарфу ў прыватным сектары; летнія спякоты і антыцыклоны. Вынікі: сезонныя пікі дыяксіду азоту і зважаных часцінак у гарадской зоне і ўздоўж магістраляў; дымныя эпізоды пры тарфяных/травяных палах; у цэлым паветра адносна чыстае па мерках прамысловых рэгіёнаў. Узровень забруджвання: у сярэднім нізкі–сярэдні; «гарачыя кропкі» — транспартныя вузлы, катлоўні ў маразы, пажары на тарфяніках.
Паверхневыя і падземныя водыПрычыны: басейн Прыпяці з сеткай прытокаў і меліярацыйных каналаў; сцёк з палёў (азот, фосфар), жывёлагадоўчыя комплексы; бытавыя сцёкі з малых населеных пунктаў; асушэнне тарфянікаў змяняе гідралагію; пляцовыя свідравіны на пясчаных воданосных гарызонтах. Вынікі: эўтрафікацыя асобных участкаў каналаў і дробных рэк (цвіценне вады летам), ваганні ўзроўню грунтовых вод, уразлівасць да нітратаў у верхніх воданосных пластах; у поймах — натуральная мутнасць падчас разводдзяў. Узровень забруджвання: паверхневыя воды — нізкі–сярэдні з лакальнымі перавышэннямі па біягенным; падземныя — пераважна нізкі, але верхнія гарызонты каля палёў рызыкоўныя па нітратах.
ГлебыПрычыны: перавага дзёрнава-падзоліcтых пяшчаных і супясчаных глеб, тарфяна-балотныя ў нізінах; інтэнсіўнае земляробства (мінеральныя ўгнаенні, СЗР), меліярацыя; мясцовая ветравая эрозія на адкрытых пяшчаных палях. Вынікі: кіслотнасць на лёгкіх глебах, зніжэнне змесціва гумусу пры безсістэмнай апрацоўцы; мінералізацыя тарфу пасля асушэння (усадка, выкіды CO₂), рызыка пажараў; плямавыя назапашванні цяжкіх металаў каля дарог. Узровень забруджвання: у сярэднім нізкі; у шлейфах уздоўж трас і вакол ферм — лакальна сярэдні; на асушаных тарфяніках экалагічныя рызыкі высокія без падтрымання ўвільготнення.
Раслінны і жывёльны светПрычыны: лясныя масівы (сасна, бяроза, алешына), лугі і балоты; уздзеянне асушэння, высечкі, пажары; сельгаспрэс, фрагментацыя асяроддзя дарогамі і каналамі; браканьерства; натуральныя хвалі популяцый (напрыклад, бабёр); хваробы дзікай фаўны. Вынікі: скарачэнне тыповых балотных біятапаў і відаў, аднак стабільныя лясныя комплексы; рост бабровых зашчапленняў (пераўвільготненні локальна), змены ў арнітафаўне адкрытых месцаў; патрэба ў ахоўным рэжыме на каштоўных участках. Узровень забруджвання: прамысловага ціску мала (нізкі); галоўная пагроза — не «хімія», а страта і пераўтварэнне біятапаў.

Кароткія высновы і рэкамендацыі (як бачу я)

  • Агульны фон забруджвання — нізкі–сярэдні, без буйных прамысловых «кропак», але з выразнымі лакальнымі рызыкамі: тарфаздабыча/асушэнне, аграхімічны сцёк, транспарт.

  • Ключ да паляпшэння: рэкультывацыя і вяртанне вільготнаснага рэжыму на тарфяніках, буферныя палосы ўздоўж каналаў і рэк, маніторынг нітратаў у калодзежах, зніжэнне выпальвання сухастою, мадэрнізацыя катлоўняў і перасадка на чыстую цяплоэнергію.

  • Для біяразнастайнасці: ахоўныя ўчасткі ў балотных нізінах, экалагічныя калідоры праз дарогі і каналы, кантроль высечак і пажараў.

калі трэба, магу перарабіць табліцу пад вучэбны стандарт (дадаць ацэнкі па шкале ці асобныя радкі для кожнай «гарачай кропкі»).

Похожие вопросы

Топ вопросов за вчера в категории География

Последние заданные вопросы в категории География

География 21.12.2025 16:04 23 Хаскина Вероника
Задать вопрос