Што такое прыказкі? Якую ролю яны адыгрываюць у нашай мове?

Прыказкі — гэта кароткія, вобразныя і трапныя выразы, якія з’яўляюцца скаротамі народнай мудрасці, назіранняў і вопыту. Яны часта ўтрымліваюць ацэнку з’яў жыцця, паводзінаў чалавека, маральныя настаўленні або гумарыстычныя заўвагі. Прыказкі адрозніваюцца ад прымаўкаў тым, што звычайна маюць завершаную думку і часцей за ўсё выкарыстоўваюцца як самастойныя выказванні.

Роля прыказак у беларускай мове і культуры вельмі значная. Па-першае, яны з’яўляюцца неад’емнай часткай вуснай народнай творчасці, адлюстроўваюць нацыянальны менталітэт, сістэму каштоўнасцей і светаўспрыманне беларусаў. Па-другое, прыказкі ўзбагачаюць маўленне, робяць яго больш выразным, вобразным і эмацыянальна насычаным. Яны часта выкарыстоўваюцца ў гутарковай мове, літаратуры, публіцыстыцы, каб падкрэсліць думку, пераканаць або выклікаць усмешку.

Акрамя таго, прыказкі выконваюць выхаваўчую функцыю: яны вучаць дабра, сумленнасці, працавітасці, асуджаюць ляноту, хлусню, ганьбу. Напрыклад, такія прыказкі, як «Што пасееш — тое і пажнеш», «Без працы няма плёну», — перадаюць важныя жыццёвыя прынцыпы і маральныя нормы.

Такім чынам, прыказкі — гэта жывая спадчына беларускага народа, якая не толькі ўпрыгожвае мову, але і перадае з пакалення ў пакаленне жыццёвую мудрасць.