Бұқар жыраудың "Асқар таудың өлгені" толғауының көркем ерекшілігін талдап, автор стилін бағалаңыз​

Бұқар жыраудың "Асқар таудың өлгені" толғауы – қазақ поэзиясының тамаша үлгілерінің бірі, әрі терең философиялық толғау болып табылады. Бұл шығарманың басты ерекшелігі – табиғат пен адам тағдырын терең байланыста қарастырып, заманауи тақырыптарды рухани-философиялық бағытта жеткізуінде.

1. Символизм және метафоралар: Толғауда қолданылған бейнелі сөздер мен символдар шығарманың көркемдігін арттырады. Бұқар жырау асқар тауды өмірдің бейнесі ретінде келтіреді. "Асқар тау" — биік, мызғымас, қатты деген мағынаны білдіреді, ал оның "өлуі" адамның, тіпті қоғамның өзгеріске ұшырайтындығын көрсетеді. Осы арқылы ақын оқырманға өмірдің өткіншілігін, ешнәрсенің мәңгі еместігін, тіпті табиғаттың да өзгеріп, шегіне жететінін жеткізеді. Таулар сияқты, адамдардың да асқақ мақсаттары мен ірі тұлғалары бір күні өмірден өтеді. Бұл арқылы жырау адам өмірінің мәнін тереңірек түсініп, оны бағалай білуге шақырады.

2. Салыстырулар мен контрасттар: Шығармада табиғаттың тұрақты және өзгермелі элементтері арасында айқын контраст бар. Мысалы, асқар таудың символы мызғымас беріктік пен тұрақтылықты білдірсе, оның құлауы немесе өлуі уақыттың өтпелілігін, өзгермейтіндей көрінген нәрселердің де бір күні жоғалатынын бейнелейді. Бұл тәсіл арқылы ақын тұрақты көрінген өмірдің өзінде өзгерістер болып, әрбір нәрсенің өз кезеңі бар екенін көрсетеді.

3. Лирикалық сарын мен философиялық ойлар: Бұқар жырау толғауының ерекшелігі – оның терең философиялық ой-тұжырымдарға толы болуы. Бұл толғауда тек табиғаттың құбылыстары ғана емес, сонымен бірге адам өмірінің өткіншілігі мен рухани ізденістері суреттеледі. Жыраудың философиясы – тағдырдың шешімін қабылдау, өмірдің мәнін ұғыну және оған сабырмен қарау. Бұл ойлар әсіресе қазақ халқының өмір философиясына жақын және дәстүрлі дүниетанымға сай келеді. Толғаудағы философиялық тұжырымдар қазақ мәдениетінде рухани ізденістің маңызды бөлігі болып табылады.

4. Авторлық стиль және тілі: Бұқар жыраудың стилі өзгеше және ерекше болып табылады. Ол ойды қарапайым әрі өткір тілмен жеткізе біледі. Оның тілінде артық сөз жоқ, әрбір сөздің мағынасы терең және орынсыз қолданылмайды. Бұл толғауда жырау ықшам әрі образды тіл қолдану арқылы оқырманды ойға жетелейді, өмір туралы терең ойларға шақырады. Бұқардың стилі қазақ поэзиясында философиялық тереңдік пен ой ұшқырлығын үйлестіруімен ерекшеленеді.

5. Психологиялық әсер: "Асқар таудың өлгені" толғауы оқырманға ерекше әсер қалдырады. Толғаудағы бейнелер мен салыстырулар арқылы Бұқар жырау оқырманды толғандырып, өмір мен өлім, тұрақтылық пен өткіншілік туралы ойға жетелейді. Бұл туындыны оқу кезінде әрбір адам өз өмірінің уақытша екендігін сезініп, өмірдің әрбір сәтін бағалауға итермелейтін терең психологиялық әсер алады.

Қорытындылай келе, Бұқар жыраудың "Асқар таудың өлгені" толғауы қазақ әдебиетінде терең философиялық, көркемдік ерекшелігі бар, оқырманды ойландыруға бағытталған шедевр. Оның әрбір сөзі, әрбір образы – оқырманды өмірдің мәнін, уақыттың өткіншілігін түсінуге, өз уақытын қадірлеуге шақырады. Бұл толғауда Бұқар жырау тек табиғат құбылыстарын сипаттап қана қоймай, оларды адам өмірінің бейнесіне айналдырып, оқырманға рухани терең ой салады.