Боранның түрлері қандай ?

Боран – бұл желдің күшті, үздіксіз соққан күші нәтижесінде ауада қардың, шаңның, немесе құмның көтеріліп, ұшуынан пайда болатын табиғи құбылыс. Борандар түрлеріне байланысты әртүрлі сипатталады. Оның негізгі түрлері:

1. Қарлы боран

Қыста жиі кездесетін боран түрі. Желдің әсерінен қар жоғары көтеріліп, көріну қашықтығын айтарлықтай азайтады. Қарлы боранның үш түрі бар:

• Жер бораны: Жел тек жердегі қарды ұшырады, бірақ аспаннан қар жаумайды.
• Жаяу борасын: Жерден ұшқан қар ұшқындары мен аспаннан жауып тұрған қар бірігеді.
• Күшті боран: Бұл жағдайда қатты жел аспаннан жауып тұрған қармен бірге жердегі қарды да көтереді.

2. Шаңды боран

Бұл боран түрі көбінесе құрғақ климатта және шөлейт жерлерде болады. Желдің күші топырақ пен шаңды көтеріп, ауаға таратады. Мұндай боран кезінде:

• Көріну деңгейі нашарлайды.
• Тыныс алу қиындайды.
• Ауа сапасы айтарлықтай нашарлайды.

3. Құмды боран

Шөл және шөлейт аймақтарға тән. Бұл құбылыс желдің үлкен құм түйіршіктерін ауаға көтеріп, оларды алыс қашықтыққа тасымалдауынан болады. Құмды борандар көбінесе Сахара немесе Қарақұм сияқты шөлдерде кездеседі. Ол:

• Инфрақызыл сәулелердің жерге түсуін шектейді.
• Адамдарға және ауыл шаруашылығына үлкен зиян келтіреді.

4. Тропикалық боран

Бұл өте күшті жел мен жаңбырдың бірлесуінен пайда болатын боран түрі. Әдетте, бұл боран мұхиттар мен тропикалық аймақтарда болады. Оны "циклон" немесе "тайфун" деп те атайды. Мұндай боран:

• Өте жылдам және қауіпті.
• Қатты жел су тасқындары мен үлкен апаттарға әкелуі мүмкін.

5. Аралас боран

Бұл бірден бірнеше фактордың әсерінен болатын боран. Мысалы, шаңды және қарлы боранның бір мезгілде пайда болуы. Мұндай жағдайлар сирек, бірақ ауа райының күрт өзгеруімен байланысты.

Борандар табиғаттың ең күрделі құбылыстарының бірі және олар қауіп төндіруі мүмкін, сондықтан алдын ала дайындық жасау өте маңызды.