1-тапсырма. Мәтінді мұқият оқыңыз. Перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, есім перифразаға 2 сұрақ, етістік перифразаға 2 сұрақ құрастырыңыз. Көне Түркі жазуларының зерттелуі Академиясының экспедициясы Сібір және Монголия далаларына таралған жұмбақ жазулардың бар екендігі туралы ғылыми орта ертеден-ақ білетін еді. Оларды «руна жазулары», яғни скандинавия тілдерінен алғанда «құпия, сыры ашылмаған» таңбалар деп атайтын. Ол кезде әлем ғалымдары бұл жазуларды көне Угор тайпаларының (Орал халықтарының ата-бабалары) мұрасы деп есептеді. Жазуларды зерттеуге арнайы ұйымдастырылған Ресей Ғылым Минусинск ойпатында іздестіру жұмыстарын жүргізіп, Д.Г. Мессершмидт және Ф.И.фон Стралленберг 1721-1722 жылдар аралығында көптеген материалдар жинақтады. Жиналған деректер ғылыми тұрғыдан екшеліп, 1729 жылы З.Байердің «Санкт-Петербургтегі Императорлық ғылым Академиясының жазбаларында» жарық көріп, Еуропадағы барлық шығыстанушылардың қатты қызығу нысанына айналды. болатын, 1730 жылы Ф.И. Фон Страленбергтің өзі де зерттеулерінің қорытындысын жазулардың көшірмелерін жариялады. Оқылудың әртүрлі жолдары ұсынылғанымен, кандай да бір орытынды шығаруға деректер әлі аздау себебі Минусинск аймагынан табылган бұл жазулар үзік-үзік және тым кыска, сонымен қатар жазулардың өзі жартылай өшiп калган болатын. 1889 жылы Н.М. Ядринцевтің Монголия далаларынан тапкан жазулары Көне жазулардын толык сакталған және көлемді үлгілерін ғылыми ортаға әкелді. Енді бұл жазуларга карап, онын дыбыстык құрылысы мен грамматикалык табиғаты жөнінде айкын корытындылар жасауға болатын едi. 1893 жылы дат филологі В. Томсен (Дания) бұл жазуларды окудың кілтін тапты. Келесі жылы-ак В.В. Радлов Орхон жазуларынын окылуын және аудармаларын жасады, ЖӘНЕ 10​

0 0 Пожаловаться