Жүйрік ат туралы әңгіме құрау

Жүйрік ат – қазақ халқының өмірінде ерекше орын алған жануар. Жүйрік аттың жылдамдығы, төзімділігі мен әсемдігі ежелден ертегілерге, аңыздарға, өлең-жырларға арқау болған. Қазақтар үшін жүйрік ат тек көлік құралы емес, ол – ер азаматтың серігі, еркіндік пен ерліктің символы.

Жүйрік ат туралы әңгіме:

Ертеде қазақ даласында "Желаяқ" деген ат ерекше жүйріктігімен танылған екен. Бұл аттың иесі, Айдос деген жас жігіт, бала кезінен-ақ ат баптаудың қыр-сырын үйреніп өскен. Ол әкесі Ерсіннен қалған бір құнанды ерекше күтіп-баптаған. Құнанның түрі бөлек: көзі шоқтай, сіңірі тартылған, бұлшық еттері ойнап тұратын.

Айдос атын күн сайын құмды далада жүгіртіп, қырдың таза суымен суарды. Құнды шөппен асырап, жалын тарап, үнемі жылқыға қажетті ерекше шөптерден тұратын қоспа дайындап беретін. Жылдар өте келе, құнан атына сай нағыз жүйрік тұлпарға айналды. Енді оның шабысы желге серік, көзіне ештеңе көрінбейтіндей еді.

Бір күні ел арасында үлкен бәйге өтетіні хабарланды. Бұл бәйге ерекше еді, себебі жеңімпаз аттың иесіне үлкен сыйлық – ауылдың ең құнарлы жері берілетін. Жарысқа қатысушылар көп болды: әркім өз атының жүйріктігіне сеніп келген. Бірақ Айдос "Желаяққа" толық сенді. Оның мақсаты сыйлық алу ғана емес, өз атын халыққа таныту еді.

Бәйге күні келіп жетті. Тұлпарлар топырақты далада құйындата шауып, алға ұмтылды. Бірақ "Желаяқ" басқалардан бірден ерекшеленіп, қанат байлағандай болды. Оның аяқтарының астынан шаң ұшып, арттағылардың бәрін алыста қалдырды. Желдей ескен жүйрік басқаларды артта қалдырып, мәреге бірінші болып жетті.

Бұл жеңіс Айдос пен оның тұлпарының атағын елге жайды. Халық "Желаяқты" мақтап, Айдостың ат баптау шеберлігіне таңданды. Осы оқиғадан кейін жүйрік ат туралы жырлар мен аңыздар айтылып, олар ұрпақтан ұрпаққа мұра болып қалды.

Жүйрік ат – бұл тек бәйгенің ғана емес, қазақ рухының, еңбекқорлық пен төзімділіктің бейнесі. Осындай тұлпарларды баптап, құрметтеген ата-бабаларымыздың өнері мен білімі бүгінгі күнге дейін сақталып келеді.