Бастауыш баяндауыш пысыктауыш аныктауыш толыктауышка мысал келтиру

Бастауыш, баяндауыш, пысықтауыш, анықтауыш және толықтауыш — сөйлемдегі синтаксистік компоненттер болып табылады, және әрқайсысының өз функциясы бар. Әрқайсысына мысал келтірейін:

1. Бастауыш — сөйлемдегі іс-әрекетті немесе күйді жүзеге асыратын негізгі тұлға.

   • Мысал: Жауын жауды. — Бұл сөйлемде "Жауын" — бастауыш.

2. Баяндауыш — бастауыштың не істеп тұрғанын, қандай күйде екенін білдіретін сөз немесе сөз тіркесі.

   • Мысал: Жауын жауды. — Бұл сөйлемде "жауды" — баяндауыш.

3. Пысықтауыш — баяндауыштың іс-әрекетін, жай-күйін немесе басқа жағдайларын қосымша сипаттайтын сөз. Ол қандай? Қалай? Қашан? Қайда? Неге? сұрақтарына жауап береді.

   • Мысал: Артынан қатты жауын жауды. — "Артынан" — пысықтауыш, ол жауу әрекетінің уақытын немесе орнын сипаттайды.

4. Анықтауыш — зат есімді сипаттайтын, оның қасиетін, сапасын, санын білдіретін сөз немесе сөз тіркесі.

   • Мысал: Әдемі гүлдер өсіп тұр. — "Әдемі" — анықтауыш, ол "гүлдер" сөзін сипаттап тұр.

5. Толықтауыш — баяндауыштың іс-әрекетін немесе күйін нақтылайтын, оған қосымша ақпарат беретін сөз. Әдетте, толықтауыш сұрақтарға жауап береді: не? нені? кім? кімді? ненің? қай нәрсенің? және т. б.

   • Мысал: Ол кітапты оқыды. — "Кітапты" — толықтауыш, ол оқылу іс-әрекетінің нысанын көрсетеді.

Жалпы мысал:

Әдемі қыз далада әсем гүлдер жинап жүр.

• Бастауыш: Қыз
• Баяндауыш: жүр
• Пысықтауыш: далада
• Анықтауыш: Әдемі
• Толықтауыш: гүлдер

Бұл сөйлемде әрбір компонент өз міндетін атқарып тұр.