Ауыспалы мағыналы сөздер

Ауыспалы мағыналы сөздер – бұл сөздер, бір сөздің негізгі мағынасы мен ауыспалы мағынасы арасында ерекше байланыс орнататын тілдік құбылыс. Мұндай сөздер бір контексте бір мағынада қолданылып, басқа контексте басқа мағынаға ие болуы мүмкін. Ауыспалы мағыналы сөздер көбінесе метафоралар, салыстырулар, оралымдар мен көркемдік құралдар арқылы іске асады.

Мысалы:

1. Жүрек сөзі өзінің негізгі мағынасында адамның қаны мен өмірін сақтайтын ағза болса, ауыспалы мағынасында "жүрек" сөзі адамның ішкі сезімдері мен эмоцияларымен байланысты қолданылады. Мысалы, "жүрек ауырды" – бұл сөз тіркесі адамның көңіл-күйінің нашарлауын білдіреді.
2. Тас сөзі табиғаттың қатты заттарын, минералды материалдарды білдірсе, ауыспалы мағынада "тас жүрек" тіркесі сезімсіз, қатыгез адамды сипаттайды.

Ауыспалы мағынаның қалыптасуы тілдің икемділігі мен байлығын көрсетеді, себебі бір сөз әртүрлі жағдайларда түрлі мағынада қолданылуы мүмкін. Әдебиетте, поэзияда және күнделікті сөйлегенде осындай сөздер жиі кездеседі.