«Адам құны мен құқығы кеміген, арзандаған, аяқасты болған қоғамда адам ешқашан бақытты болмайды. Адам құны мен құқығы жоғары қоғамда ғана адам өзін толық бақытты сезінеді» деген жолдардағы көтерілген мәселе бойынша өз ойларыңды дәлелдеп эссе жазыңдар.

Адам құны мен құқығы кеміген, арзандаған, аяқасты болған қоғамда адам бақытты болмайды деген пікірдің мағынасы өте терең және маңызды. Бұл жолдар арқылы автор қоғамдағы әлеуметтік және этикалық мәселелерді қозғап, адам құқықтарының бұзылуының жеке тұлғаның бақытын қалай бұзатынын түсіндіреді. Мен де осы мәселе туралы өз ойларымды ортаға салғым келеді.

Алдымен, адам құны мен құқығы деген ұғымдарды түсіндіріп өтейік. Адамның құны дегеніміз – оның жеке басының құрметі, қадір-қасиеті, қоғамдағы орны мен мәні. Ал адам құқықтары – бұл әр адамның табиғи және заңды құқықтары, яғни өмір сүру, бостандық, теңдік, сөз бостандығы және басқалар. Бұл құндылықтар адамды адам ретінде құрметтеуді қамтамасыз етеді.

Егер қоғамда адам құны мен құқығы төмендеген болса, бұл адамды жан-жақты дамытуға мүмкіндік бермейді. Мұндай қоғамда адам өзін толыққанды тұлға ретінде сезіне алмайды. Әлеуметтік әділетсіздік, теңсіздік, құқықсыздық – осылардың бәрі адамды рухани және физикалық тұрғыдан күйзеліске ұшыратып, оның бақытын бұзады. Мысалы, егер адамдардың құқықтары жиі бұзылып жатса, олар өз пікірін ашық айтуға қорқатын болса, онда бұл қоғамның ашық және әділ болмауының көрсеткіші. Тұрақсыздық, үнемі қорқыныш пен үмітсіздік жағдайында адам өз өмірін толыққанды өмір деп санамайды.

Сонымен қатар, адам құны мен құқығы жоғары қоғамда адамдар өзін бақытты сезінеді. Мұндай қоғамда әр адамға тең мүмкіндік беріледі, олардың пікірлері мен құқықтары құрметтеледі, және ең бастысы, олардың қауіпсіздігі қамтамасыз етіледі. Бұл қоғамда адамдар өздерін толыққанды тұлға ретінде көріп, өз мүмкіндіктерін жүзеге асыра алады. Өз іс-әрекеттері мен таңдау еркіндігі арқылы адам өз өмірін бақылауға алады, бұл өз кезегінде бақытқа апарады. Мысалы, еркін және әділ қоғамда әр адам өзінің қызығушылықтары мен қабілеттерін дамыта алады, жұмыс, білім алу және жеке өмірінде өз мақсаттарына жетуге толық мүмкіндік алады.

Тағы бір маңызды аспект – бұл қоғамның моральдық және этикалық деңгейі. Құқықтары мен құндылықтары жоғары қоғамдарда адамдар бір-біріне құрметпен қарайды, қоғамның дамуы үшін жұмыс істейді және өзара қолдау көрсетеді. Мұндай қоғамда өзара түсіністік, әділеттілік, теңдік бар, сондықтан адамдар арасында бақыт пен тыныштық орнайды. Ал, керісінше, адам құқықтары аяқасты болған қоғамда адамдар бір-біріне сенбейді, қоғамда тек өз пайдасы үшін әрекет ететін адамдар көбірек болады.

Қорыта айтқанда, адам құны мен құқығы кеміген қоғамда адам бақытты болмайды, өйткені оның өмірі үнемі қысым мен әділетсіздіктен зардап шегеді. Ал адам құқықтары мен құндылықтары жоғары қоғамда адам өзін толыққанды, еркін әрі бақытты сезінеді, өйткені онда әр адамның қадірі мен құрметі сақталады, теңдік пен әділеттілік орнайды. Мұндай қоғам адамның жеке және қоғамдық өмірінің дамуына жол ашады.