Қайсысы мақалдар,қайсысы мәтелдер?
1. Біреу күн нұрына малынса,біреу ай сәулесіне зәру.
2. Жақсы адамға жау жоқ.
3. Еңбек етсең ерінбей,тояды қарның тіленбей.
4. Кәрі түлкі қақпанға түспес.
5. Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарады.
6. Екі қораз ен қораға сыймас.
7. Ауыртпалық ақыл қосар.
8. Өсер елдің ақыны көп,өшер елдің әкімі көп.
9. Ұжданы ақтың жүзі ақ.
10. Ең әдемі сөз-ең ақылды сөз.
11. Қыздың көзі қызылда.

Мақалдар мен мәтелдер қазақ тілінің байлығы болып табылады және олардың арасында айтарлықтай айырмашылық бар. Мақалдар – ойға түйін жасап, өмірлік мәні бар кеңестер мен даналықты жеткізетін сөздер болса, мәтелдер – нақты жағдайға байланысты айтылатын қысқаша және бейнелі тұжырымдар. Енді сұрағыңыздағы мысалдарды қарап көрейік:

1. Біреу күн нұрына малынса, біреу ай сәулесіне зәру.
   Бұл мәтел болып табылады. Мұнда адамдардың қажеттіліктері мен тілектерінің әртүрлілігі бейнеленген.

2. Жақсы адамға жау жоқ.
   Бұл – мақал. Мұнда адамды жақсы мінез-құлқымен, адамгершілігімен құрметтеу туралы ой түйінделеді.

3. Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.
   Бұл – мақал. Еңбек пен қажырлы еңбектің нәтижесі туралы кеңес беретін сөз.

4. Кәрі түлкі қақпанға түспес.
   Бұл – мәтел. Тәжірибелі адам қиындықтарға тап болмағанын, онымен жеңу мүмкін емес деген мағынада қолданылады.

5. Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарады.
   Бұл – мәтел. Қатты дауысты және пәрменді адамның сипаттамасы.

6. Екі қораз ен қораға сыймас.
   Бұл – мақал. Екі бәсекелес адамның бір жерде тұра алмайтыны туралы мағына береді.

7. Ауыртпалық ақыл қосар.
   Бұл – мақал. Күрделі жағдайлар мен қиындықтар адамның ақыл-ойын арттыратынын білдіреді.

8. Өсер елдің ақыны көп, өшер елдің әкімі көп.
   Бұл – мақал. Әкімдердің көптігі мен ақындардың көбеюі туралы халықтың тұжырымы.

9. Ұжданы ақтың жүзі ақ.
   Бұл – мақал. Жақсы адамда кінә мен жамандық болмайды дегенді білдіреді.

10. Ең әдемі сөз-ең ақылды сөз.
    Бұл – мәтел. Ақылды сөздер мен кеңестердің құндылығын меңзейді.

11. Қыздың көзі қызылда.
    Бұл – мәтел. Қыздың әдемілігі мен әсемдігін айшықтайтын сөз.

Қорытындылай келе, мақалдар көбіне кеңес беріп, ой түйеді, ал мәтелдер көбінесе бейнелі әрі қысқаша түрде сөйленеді.