Вопрос задан 06.04.2025 в 14:32. Предмет Қазақ тiлi. Спрашивает Ивтушенко Мария-Ивановна.

Жігітті жолдасына қарап бағала» дегенді қалай түсінесіз? Фразеологизм, мақал-мәтелдерді қолдана отырып, қысқаша әңгіме құрыңыз. Әңгіменің құрылымын сақтаңыз /кіріспе, негізгі, қорытынды бөлім.

Перейти к ответам

Ответы на вопрос

Отвечает Сысойкин Евгений.

Кіріспе

Қазақ халқының даналығы мен өмірлік тәлім-тәрбиесі мақал-мәтелдерінде көрініс табады. «Жігітті жолдасына қарап бағала» деген сөз тіркесі – адамды қоршаған ортасы, достары мен серіктері арқылы тануға болатындығын көрсететін ұлағатты нақыл сөз. Бұл нақыл жеке тұлғаның мінез-құлқы, дүниетанымы және адамгершілік қасиеттері оның жақын достарының әрекеті мен жүріс-тұрысы арқылы байқалатынын меңзейді.

Негізгі бөлім

Бір күні ауылдағы ақылды әрі парасатты қарияның алдына екі жігіт келіп, олардың қайсысы адал, еңбекқор әрі сыйлы екенін айтуын өтінеді. Қария болса:
— Мен сендердің мінездерің мен қасиеттеріңді бірден түсініп, баға бере алмаймын. Маған уақыт керек. Сендер жайлы ойымды сендердің достарыңды көргеннен кейін айта аламын, – дейді.

Жігіттердің бірі өзінің досын ертіп келіп, қарияға таныстырады. Ол досы салмақты, сыпайы, жұртқа жақсылық жасауға дайын тұратын жан болып шықты. Ал екінші жігіт досы туралы сөз қозғамайды. Кейін қария бұл жігіттің кейбір адамдармен ұрысқақ, ашушаң достық қарым-қатынаста екенін байқап, өз ойын айтты:
— «Сырт көз сыншы» дейді халық. Бірінші жігіттің жолдасы мінезімен, мәдениеттілігімен ерекшеленеді. Бұл оның өзіндік қасиеттерін де көрсетеді. Ал екінші жігіттің достарының қылығынан сен туралы жақсы ой түю қиын. «Досыңның кім екенін айт, мен сенің кім екеніңді айтайын» деген мақал бекерден-бекер айтылмаған, – дейді қария.

Қорытынды

Бұл әңгіменің түйіні – әрбір адам өз ортасына қарап, өз әрекеттері мен мінез-құлқын саралауы қажет. Жақсы дос – адамның айнасы. Сондықтан дұрыс орта мен адал достарды таңдау өмірдегі жетістіктер мен адамгершілікті сақтаудың негізі болып табылады. «Жаманмен жолдас болсаң, қаларсың ұятқа, жақсымен жолдас болсаң, жетерсің мұратқа» деген мақал осындай жағдайды айқын бейнелейді.

Похожие вопросы

Топ вопросов за вчера в категории Қазақ тiлi

Қазақ тiлi 03.04.2025 10:41 108 Машталиров Богдан

Последние заданные вопросы в категории Қазақ тiлi

Задать вопрос